پس از خرید کالا از شرکت‌های خارجی و پیش از ارسال کالاهای خریداری شده باید دو بازرسی مهم بر روی آنها انجام شود که این دو بازرسی عبارتند از؛

• بازرسی کیفی کالا در مبدا 
• بازرسی کمی کالا پیش از حمل

پس از انجام هر یک از دو بازرسی مذکور گواهی‌هایی با عناوین " گواهی بازرسی COI " و " گواهی بازرسی IC " صادر می‌شوند که این گواهی‌ها از ملزومات ترخیص کالا از گمرک محسوب می‌شوند.

پس یکی از گواهی‌ها و مدارکی که به هنگام ترخیص کالا از گمرک باید به مراجع و سازمان‌های ذیربط تحویل داده شود گواهی بازرسی COI است. این گواهی توسط شرکت‌های بازرسی بین‌المللی که تحت نظر سازمان استاندارد بین المللی فعالیت دارند صادر می‌شود و برای صدور آن مراحل مختلفی طی می‌شود که در این مقاله تمام این مراحل و نحوه اخذ گواهی COI را شرح خواهیم داد.

گواهی بازرسی COI چیست؟

زمانی که شما به عنوان یک تاجر یا پخش کننده اقدام به خرید کالا از کشورهای خارجی می‌کنید این حق را دارید که پیش از نهایی شدن خرید و ارسال کالا از کیفیت آن مطلع شوید، در این زمان دو روش برای اطلاع از کیفیت کالای مورد نظر شما وجود دارد؛

1. خود شما به کشور و شرکت تولید کننده کالا بروید و از نزدیک کیفیت محصولات را بررسی کنید
2. این کار را بر عهده شرکت‌های بازرسی بین‌المللی بگذارید تا به صورت دقیق و تخصصی محصولات مورد نظر شما را بازرسی کنند.

در روش دوم شرکت‌های بازرسی برای اطمینان خاطر شما پس از بررسی‌های لازم و در صورت مورد تایید بودن محصولات یک گواهی بازرسی صادر می‌کنند. این گواهی بازرسی به نوع بازرسی از محصول بستگی دارد یعنی اگر این بازرسی از نظر ظاهری و کمی انجام شود گواهی بازرسی IC و اگر از نظر کیفی انجام شود گواهی بازرسی COI صادر می‌شود.

مراحل بازرسی کالا در مبدا و صدور گواهینامه COI

نکته مهمی که شما به هنگام انتخاب شرکت بازرسی برای انجام بازرسی در مبدا و صدور گواهی COI باید به آن دقت داشته باشید این است که شرکت مذکور باید حتما تحت نظر سازمان استاندارد باشد و از همه مهمتر اینکه یک شرکت بین‌المللی با شعبات مختلف در اقصی نقاط جهان باشد. 

پس از عقد قرارداد با شرکت بازرسی بین المللی ایشان برای صدور گواهینامه بازرسی کالا در مبدا مراحل زیر را طی می‌کنند:

۱.    ارسال بازرسان خود به شرکت مورد نظر شما
۲.    انتخاب کالا به صورت رندوم و بازرسی کیفی آن
۳.    تحویل مدارک از کارفرما و بررسی آنها
۴.    انطباق تمام مدارک و کالای انتخاب شده با استانداردهای جهانی و یا استانداردهای کشور مبدا و مقصد
۵.    در صورت وجود نقص به کارفرما اطلاع می‌دهند تا آن را رفع کند
۶.    بازرسی مجدد پس از رفع نواقص 
۷.    تکمیل گزارش بازرسی کالا در مبدا
۸.    صدور گواهی بازرسی COI
 

آیا دریافت گواهی بازرسی COI یک امر اجباری محسوب می‌شود؟

کالاهای وارداتی به دو گروه تقسیم می‌شوند؛

• کالاهای دارای استاندارد اجباری
• کالاهایی که نیاز به استاندارد و گواهی آن ندارند. 

کالاهای دارای استاندارد اجباری کالاهایی هستند که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با سلامتی انسان‌ها ارتباط دارند به همین دلیل دریافت گواهی COI برای آنها اجباری است یعنی شما برای ترخیص چنین کالاهایی از گمرک باید حتما گواهی COI داشته باشید.

البته در حالت کلی دریافت این گواهی به نفع خود شما نیز خواهد بود زیرا در این صورت شما از کیفیت و سلامت کالاها اطمینان حاصل می‌کنید که این باعث می‌شود با خیالی آسوده کالای خریداری شده را به بازار عرضه کنید و دولت هم از کالای شما حمایت کند که تمام این عوامل باعث افزایش تقاضای خرید و در نتیجه کسب سود بیشتر  می‌شود.

جمع بندی

همانطور که گفته شد برای اخذ گواهی بازرسی COI باید مراحلی طی شود که تمام این مراحل باید زیر نظر کارفرما و تولید کننده کالا و با اجازه آنها انجام شود.

پس از صدور اجازه کارفرما باید یک محل برای بازرسی به شرکت بازرسی اعلام کند که این محل می‌تواند شرکت تولیدی، انبار کالا و یا اداره گمرک کشور مبدا باشد. از طرفی برای انجام بازرسی کیفی، کالا باید از نظر مواد تشکیل دهنده و ... نیز بررسی شود که برای انجام این کار نیاز به آزمایشگاه های مجهز و افراد متخصص است.

پس در حالت کلی یکی از سخت‌ترین بازرسی‌های کالا، بازرسی کیفی کالا جهت صدور گواهی COI است که اگر از نوع بازرسی در مبدا باشد دشواری آن دو چندان می‌شود. به همین دلیل شما برای انتخاب شرکت بازرسی باید به سراغ شرکت‌های متعهد، با تجربه و مجهز بروید که قدرت انجام این کار را با تمام دشواری‌هایش داشته باشند و در سریعترین زمان گواهی COI را صادر کنند.