سفر به دلیل استفاده از خدمات بهداشتی همواره روندی رو به رشد داشته است و هر ساله بر محبوبیت آن افزوده می‌شود. هرچند در طول دوره اخیر و با همه گیری ویروس کرونا، شکافی بزرگ در این صنعت ایجاد شده بود و به دلیل بسته شدن مرزها، زمین گیر شدن هواپیماها و اتفاقات این چنینی، سفرها برای مدتی طولانی به اجبار متوقف شده بودند. اما با باز شدن دوباره مرزها، صنعت توریسم پزشکی جان دوباره‌ای گرفت و مجدداً شاهد رشد این عرصه هستیم.

با این حال از آنجایی که این شاخه از توریسم با سلامت و جان افراد طرف است، باید به مسائل زیادی در چنین سفرهایی دقت کنیم. یکی از بزرگترین مسائل این است که چطور به ارائه دهنده خدمات چنین سفرهایی اعتماد کنیم؟

در همین راستا، یک استاندارد ISO جهت الزامات خدمات توریسم پزشکی تدوین شده است تا به بیماران گردشگری سلامتی کمک کند، انتخاب مطمئن‌تری در این زمینه داشته باشند.  

فرقی نمی‌کند برای تعویض زانو سفر می‌کنید یا برای انجام جراحی‌های زیبایی. هر ساله هزاران بیمار به دنبال درمان‌های متنوعی کشور خود را به مقصد کشورهای دیگر ترک می‌کنند تا از خدمات گردشگری سلامت و پزشکی در یک بستر جهانی استفاده کنند. جالب است بدانید فقط در سال 2019، توریسم پزشکی سهم بازاری بیش از 100 میلیارد دلار را به خود اختصاص داده بود و پیش بینی می‌شود این رقم تا سال 2027 مرزهای 270 میلیارد دلار را نیز رد کند. دلیل آن هم این است که درمان های سریع و کم هزینه بیشتر در دسترس عموم قرار خواهند گرفت و همچنین شهرت متخصصان مجرب در حیطه پزشکی، دسترسی به فناوری های بسیار پیشرفته و تجهیزات مدرن، جذابیت توریسم پزشکی را بیشتر از سابق خواهد کرد. 

گردشگری پزشکی یا مدیکال توریسم چیست؟ 

   گردشگری پزشکی و یا همان مدیکال توریسم، اصطلاحی است که به فرآیند سفر به خارج از کشورِ اقامتی فرد به قصد دریافت مراقبت‌های پزشکی اطلاق می‌شود. این شاخه از توریسم، در سالهای اخیر محبوبیت زیادی در بین کشورهای جهان پیدا کرده و توجه محققان، سیاست گذاران و رسانه های زیادی را به خود جلب کرده است.

اساساً، این اصطلاح را برای سفرِ بیمارانی که در کشورهای کمتر توسعه یافته زندگی می کنند و به یک سری درمانهای خاص یا پیشرفته دسترسی ندارند، استفاده می‌کنند که به قصد دریافت کمک و درمان‌های پزشکی در شاخه‌های مختلف به کشورهای توسعه یافته تر سفر می‌کنند و در این راستا هم یک بیمار محسوب می‌شوند و هم در عین حال به صنعت گردشگری کشور مقصد، به صورت مستقیم و غیرمستقیم کمک می‌کنند.

   البته در سالهای اخیر تغییرات کمی و کیفی زیادی را در این حیطه شاهد بوده ایم. مردم زیادی را می‌بینیم که برعکس، از کشورهای توسعه یافته، پیشرفته و ثروتمند به کشورهای کمتر توسعه یافته سفر می‌کنند تا خدمات بهداشتی متنوعی را در این کشورها دریافت کنند. عمده ترین دلیل این اتفاق هم هزینه‌های نسبی کم درمان‌ها، ارزان بودن پروازها و یا متمرکز بودن یک سری علوم پزشکی خاص در یک منطقه جغرافیایی است. 

   شاید هنوز به درستی توجیه نشده باشید که چرا به این بیماران "توریست" گفته می‌شود و این افراد چه نقشی را در توریسم پزشکی بازی می‌کنند. واقعیت امر این است که اکثر این افراد پس از اینکه خدمات پزشکی مطلوب خود را دریافت نمودند و یا اقدامات پزشکی لازم را انجام دادند، معمولاً مدت کوتاه یا بلندی را در آن کشور خارجی می‌مانند و در آن مدت به تفریح و گشت و گذار پرداخته، سفرهای یک روزه می‌روند و یا در فعالیت های گردشگری دیگر آن کشور شرکت می‌کنند و به این طریق در واقع نقش یک گردشگر را بازی می‌کنند. 
 

استاندارد ISO برای رشد ایمن و سالم توریسم پزشکی

   ایزو (ISO)، با آگاهی از معضلی که اکثر بیماران در انتخاب یک ارائه دهنده معتبر و اعتماد به او دارند و تشخیصِ نیاز به ثبات و اعتماد در این شاخه رو به رشد از صنعت گردشگری، بهترین و مطلوب ترین روش جهانی را در رابطه با الزاماتِ خدمات این حوزه منتشر نموده است. «ISO 22525، گردشگری و خدمات مرتبط به آن-توریسم پزشکی-الزامات خدمات»، الزامات و توصیه‌هایی که باید توسط ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی-پزشکی و همچنین تسهیل کنندگان این عرصه رعایت شود را تعیین کرده است. قصد اصلی این استاندارد، تضمین ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت است تا انتظارات افرادی که به دلایل مختلف پزشکی سفر می‌کنند را جوابگو باشد. 

   طبق گفته‌های مونیکا مارتین، سرپرست گروهی از کارشناسانی که این استاندارد را توسعه داده اند: "پاندمی کرونا منجر به طولانی شدن لیست‌های انتظار شده است و به همین دلیل حال که مرزها باز شده اند، تقاضا برای خدمات توریسم پزشکی به مراتب افزایش خواهد یافت. همچنین هنوز بسیاری از کشورها با کووید-19 دست و پنجه نرم می کنند و منابع پزشکی کامل و لازم را در اختیار ندارند، به همین دلیل افراد زیادی از چنین کشورهایی نیز به مناطق دیگر سوق پیدا می‌کنند. این دوره طولانی پاندمی، به ما ثابت کرد چقدر سلامت انسان مهم است. در نتیجه، تقاضا برای یک استاندارد ایمنی مطلوب، بیشتر از هر زمان دیگر وجود دارد. این استاندارد نه تنها برای مصرف کنندگان، بلکه برای ارائه دهندگان نیز بسیار حائز اهمیت است تا بهترین تجربه ممکن را داشته و مطلوب ترین مراقبت ممکن را دریافت نموده یا ارائه دهند." 

   چنین استانداردی،کل تجربه بیمار را از فرایندهای قبل از سفر گرفته تا زمان بازگشت به خانه و پیگیری های بعدی آن پوشش می دهد و شامل مدیریت عوامل خطرزا، ایمنی، اطلاعات و ارتباطات، الزامات کیفی و بسیاری موارد دیگر می شود. 
 

کلام آخر

   توریسم پزشکی شاخه ای از صنعت گردشگری است که هنوز جای رشد بسیار زیادی دارد و وجود یک استاندارد مطلوب، میتواند کمک شایانی به پیشرفت این شاخه از صنعت از جنبه های مختلف کند. استاندارد ISO 22525، توسط کمیته فنی ISO/TC 228 گردشگری و خدماتِ مرتبط که دبیرخانه آن توسط UNE، عضو ISO برای اسپانیا برگزار شده، ایجاد شده است و امکان خرید آن از طریق فروشگاه ISO و یا ISO ملی شما وجود دارد.